Astrocytoom IDH-mutant CNS WHO graad 4

door Brian Keller MD PhD en John Woulfe MD PhD
25 november 2023

Een IDH-mutant graad 4 astrocytoom is een vorm van hersen- en ruggenmergkanker. De tumor bestaat uit cellen die astrocyten worden genoemd en die normaal door de hersenen en het ruggenmerg worden aangetroffen. IDH-gemuteerde astrocytomen worden meestal in de hersenen aangetroffen en de meeste patiënten zijn jonger dan 55 jaar.

Wat betekent IDH-mutant?

IDH (isocitraatdehydrogenase) is een gen dat instructies geeft voor het maken van een eiwit dat betrokken is bij het cellulaire metabolisme (energieproductie). "IDH-mutant" betekent dat de astrocytoomtumorcellen een gewijzigd of "gemuteerd" IDH-gen bevatten. Als gevolg hiervan produceren de tumorcellen het IDH-eiwit niet. Mensen hebben drie verschillende IDH-eiwitten (genummerd van 1 tot en met 3), maar bijna alle astrocytoommutaties hebben betrekking op IDH1 (meer dan 90% van alle tumoren) of IDH2 (minder dan 10% van alle tumoren). Pathologen zoeken naar een veranderd of gemuteerd IDH-gen door een test uit te voeren genaamd immunohistochemie. Als er bij deze test geen verandering wordt gevonden, kan een andere test, zoals de polymerasekettingreactie (PCR) of sequencing van de volgende generatie (NGS) mag gebruikt worden. De IDH-status van een tumor is belangrijk omdat het astrocytoom helpt onderscheiden van andere hersen- en ruggenmergtumoren, zoals glioblastoma die typisch een normaal of "wildtype" IDH-gen bevatten. IDH-mutante astrocytomen hebben de neiging veel langzamer te groeien en zijn geassocieerd met een langere algehele overleving dan IDH-wildtype glioblastomen.

Waarom wordt deze tumor CNS WHO graad 4 genoemd?

Alle tumoren van het centrale zenuwstelsel (CZS) krijgen een cijfer van 1 tot 4 op basis van hoe de tumorcellen eruitzien en zich gedragen als de cellen die normaal in het CZS worden aangetroffen en het beoordelingssysteem dat door de meeste pathologen wordt gebruikt, wordt de WHO-graad genoemd omdat de Wereld Gezondheidsorganisatie ontwikkelde het. Volgens dit beoordelingssysteem worden alle astrocytomen verdeeld in 3 graden - graad 2, graad 3 en graad 4 - op basis van hoe de cellen eruitzien en zich gedragen in vergelijking met normale astrocyten.

Om CNS WHO graad 4 te mogen heten, moeten de tumorcellen er abnormaal uitzien vergeleken met de astrocyten die normaal in de hersenen en het ruggenmerg worden aangetroffen. De meeste veranderingen vinden plaats in een deel van de cel dat de cel wordt genoemd kern en pathologen beschrijven deze cellen als "nucleaire atypie". De tumorcellen kunnen ook worden beschreven als: pleomorf omdat ze een aanzienlijke variatie in vorm en grootte vertonen. Meer abnormaal ogende cellen worden beschreven als zichtbaar anaplasie. Mitotische figuren (tumorcellen die zich delen om nieuwe tumorcellen te creëren) worden meestal in de hele tumor aangetroffen. Andere kenmerken die gewoonlijk nodig zijn om de diagnose van een tumor van graad 4 te stellen, zijn onder meer: necrose (dode of stervende tumorcellen) en microvasculaire proliferatie (kleine nieuwe bloedvaten). Beide kenmerken worden alleen gezien bij tumoren van graad 4. Een astrocytoom dat geen necrose of microvasculaire proliferatie vertoont, kan nog steeds graad 4 worden genoemd als de tumorcellen een verlies of deletie vertonen in een van de genen CDKN2A of CDKN2B.

Wat zijn de symptomen van astrocytoom?

De symptomen van astrocytoom zijn afhankelijk van de locatie van de tumor; veel voorkomende symptomen zijn echter zwakte, veranderingen in het gezichtsvermogen en moeite met het spreken of begrijpen van taal. Aanvallen komen vaak voor en voor veel patiënten is dit het eerste symptoom dat zich voordoet.

Wat veroorzaakt astrocytoom?

Op dit moment weten artsen niet wat de meeste astrocytomen veroorzaakt. Echter, mensen met een genetische tumor syndromen zoals Li-Fraumeni of neurofibromatose is bekend dat ze een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van astrocytoom. in tegenstelling tot glioblastoma, is voorafgaande bestraling van het hoofd en de nek (vaak als kind) niet geassocieerd met een verhoogd risico op het ontwikkelen van astrocytoom.

Hoe wordt de diagnose astrocytoom gesteld?

De diagnose astrocytoom wordt gesteld nadat een deel van de tumor door een patholoog onder een microscoop is onderzocht. De diagnose kan worden gesteld nadat slechts een klein stukje van de tumor is verwijderd in een procedure die a . wordt genoemd biopsie of nadat de hele tumor is verwijderd in een procedure die an uitsnijding or resectie.

Wat is een histologische diagnose voor astrocytoom?

De histologische diagnose is de eerste beoordeling of mening van uw patholoog over de tumor na onderzoek van de objectglaasjes onder de microscoop. Bij dit onderzoek wordt meestal gekeken naar een HIJ gekleurd objectglaasje (door pathologen vaak de 'routinekleuring' genoemd), hoewel het ook kan gaan om het kijken naar enkele gekleurd objectglaasjes met een test genaamd immunohistochemie. De histologische diagnose is geen definitieve diagnose. Uw artsen kunnen de histologische diagnose echter gebruiken om uw behandeling te plannen. Later wordt de histologische diagnose gecombineerd met de resultaten van andere tests om tot de definitieve 'geïntegreerde diagnose' te komen.

Wat is de geïntegreerde diagnose voor astrocytoom?

De geïntegreerde diagnose is de beoordeling of mening van uw patholoog over de tumor na onderzoek van de tumor onder de microscoop en het uitvoeren van aanvullende tests zoals immunohistochemie, polymerasekettingreactie (PCR) en next-generation sequencing (NGS). Om deze reden geeft de geïntegreerde diagnose informatie over zowel het uiterlijk van de tumor als over eventuele genetische veranderingen in de tumorcellen. Omdat de geïntegreerde diagnose complexere tests omvat, kan het enkele weken duren om dit resultaat te krijgen. De geïntegreerde diagnose wordt beschouwd als de 'einddiagnose' en is belangrijk omdat uw artsen deze zullen gebruiken om te bepalen welke behandelingsopties voor u het beste zijn.

Wat is CDKN2A-verlies en waarom is het belangrijk voor astrocytoom?

CDKN2A is een gen dat instructies geeft om van een eiwit twee eiwitten te maken die 'tumoronderdrukkers' worden genoemd. Tumorsuppressorgenen zijn belangrijk omdat ze voorkomen dat cellen zich ongecontroleerd delen (nieuwe cellen maken) en ze een manier bieden om beschadigde cellen uit het lichaam te verwijderen. Sommige astrocytomen hebben een genetische wijziging die resulteert in verlies of deletie van het CDKN2A-gen en verlies van eiwitproductie. Het verlies van CDNK2A is belangrijk omdat de cellen hierdoor veel sneller kunnen groeien en delen dan cellen met een normaal CDNK2A-gen. Alle astrocytomen met verlies van het CDNK2A-gen worden beschouwd als WHO-tumoren van graad 4, zelfs als de andere kenmerken van tumoren van graad 4 (zoals necrose en microvasculaire proliferatie) niet worden gezien.

Pathologen voeren tests uit zoals: immunohistochemie, polymerasekettingreactie (PCR) of next-generation sequencing (NGS) om te zoeken naar veranderingen of mutaties in de CDNK2A-genen. De wijziging wordt beschreven als een "verlies" omdat het resulteert in het verlies van de normale eiwitten die door het gen worden gemaakt. Een verwant gen, CDKN2B genaamd, geeft ook instructies voor het maken van tumorsuppressor-eiwitten en dit gen kan bij sommige tumoren worden gewijzigd.

Wat is ATRX en waarom is het belangrijk voor astrocytoom?

ATRX is een gen dat instructies geeft voor het maken van een eiwit dat betrokken is bij normale celontwikkeling. Pathologen voeren een test uit genaamd immunohistochemie om te zoeken naar het ATRX-eiwit in tumorcellen. Wanneer deze test wordt uitgevoerd, vertonen de meeste astrocytomen een volledig verlies van ATRX-eiwit in een deel van de cel dat de kern. Uw rapport beschrijft dit resultaat mogelijk als 'gemuteerd'. Dit resultaat is belangrijk omdat het helpt om astrocytoom te onderscheiden van andere typen hersen- en ruggenmergtumoren, zoals glioblastoom die doorgaans geen verlies van ATRX vertonen.

Wat is p53 en waarom is het belangrijk voor astrocytoom?

p53 is een gen dat instructies geeft voor het maken van een eiwit dat een 'tumoronderdrukker' wordt genoemd. Tumorsuppressorgenen zijn belangrijk omdat ze voorkomen dat cellen zich ongecontroleerd delen (nieuwe cellen maken) en ze een manier bieden om beschadigde cellen uit het lichaam te verwijderen. Pathologen voeren een test uit genaamd immunohistochemie om te zoeken naar het p53-eiwit in cellen. De meeste astrocytomen hebben een veranderd of gemuteerd p53-gen en dit resulteert in ofwel te veel eiwit in een cel of het volledige verlies van het eiwit. Pathologen beschrijven te veel eiwit als "overexpressie" en geen eiwit als "nul".

Over dit artikel

Dit artikel is geschreven door artsen om u te helpen uw pathologierapport te lezen en te begrijpen. Neem contact met ons op als u vragen heeft over dit artikel of uw pathologierapport. Lezen dit artikel voor een meer algemene inleiding tot de onderdelen van een typisch pathologierapport.

Andere nuttige bronnen

Atlas van Pathologie