Lymfeklieren zijn kleine, boonvormige structuren die deel uitmaken van het lymfestelsel van het lichaam. Het lymfestelsel is een netwerk van weefsels en organen, waaronder lymfeklieren, die het lichaam helpen infecties en andere ziekten te bestrijden. Elke lymfeklier fungeert als een filter en vangt ziektekiemen, celresten, vreemde deeltjes en kankercellen op.
Lymfeklieren spelen een essentiële rol in het immuunsysteem van het lichaam. Ze filteren lymfevocht dat afvalstoffen, bacteriën en andere schadelijke stoffen bevat. De lymfeklieren slaan ook witte bloedcellen, die het lichaam helpen infecties te identificeren en te bestrijden. Wanneer er een infectie is, ontsteking, of kanker, kunnen de lymfeklieren opzwellen omdat ze schadelijke stoffen filteren en meer witte bloedcellen produceren.
Lymfeklieren bevinden zich door het hele lichaam, vaak in clusters. Enkele van de bekendste locaties zijn de nek, oksels, borst, buik en lies. Er zijn honderden lymfeklieren in het lichaam, en ze bevinden zich meestal in de buurt van grote bloedvaten en op plekken waar infecties het meest waarschijnlijk het lichaam binnendringen.
Een normale lymfeklier heeft een duidelijke structuur met een buitenste laag, de capsule genaamd, en een intern weefselnetwerk. De binnenkant van de lymfeklier is verdeeld in twee hoofdgebieden: de cortex en de medulla. De cortex bevat groepen cellen, follikels genaamd, die voornamelijk bestaan uit B-cellen. B-cellen zijn een type witte bloedcellen die helpen antilichamen te produceren om infecties te bestrijden. De medulla bevat T-cellen, een ander type witte bloedcel die geïnfecteerde of abnormale cellen direct aanvalt. De lymfeklier heeft ook ruimtes die sinussen worden genoemd, waardoor lymfevocht door de klier kan stromen en cellen en afvalproducten kan vervoeren.
De grootte van een normale lymfeklier kan variëren, afhankelijk van de locatie in het lichaam. Over het algemeen zijn de meeste normale lymfeklieren klein, variërend van 1 tot 2 centimeter (cm) in diameter. Lymfeklieren in de nek of lies kunnen iets groter zijn, terwijl die in de borst of buik vaak kleiner zijn. Een lymfeklier die groter is dan 2 cm, vooral als deze blijft groeien of stevig en vast op zijn plaats zit, kan duiden op een onderliggende aandoening die nader onderzoek vereist. In beeldvormende onderzoeken, zoals MRI- of CT-scans, wordt de term "lymfadenopathie" vaak gebruikt om vergrote lymfeklieren te beschrijven.
Lymfeklieren kunnen worden aangetast door verschillende aandoeningen, waaronder:
Een reactieve lymfeklier betekent dat deze reageert op een infectie, ontsteking of andere stimulus. In deze situatie wordt de lymfeklier groter en kan deze meer witte bloedcellen bevatten dan normaal om de infectie te helpen bestrijden of ontstekingReactieve lymfeklieren zijn niet kwaadaardig en keren meestal terug naar hun normale grootte zodra de onderliggende oorzaak is opgelost.
Het meest voorkomende type kanker dat in een lymfeklier begint, wordt lymfeklierkanker genoemd. lymfoom. Lymfoom is een kanker van het lymfestelsel, dat lymfeklieren, de milt en andere lymfoïde weefsels omvat. Lymfomen worden onderverdeeld in twee hoofdtypen: Hodgkin-lymfoom en non-Hodgkin-lymfoom.
Lymfomen kunnen de lymfeklieren op een bepaald gebied aantasten, maar ze kunnen zich ook verspreiden naar meerdere lymfeklieren in het lichaam.
Carcinomen en melanoma zijn vormen van kanker die zich vaak verspreiden naar de lymfeklieren.
In tegenstelling tot, sarcoma, een kanker die begint in weefsels zoals spieren, botten, vet en zenuwen, verspreidt zich veel minder snel naar lymfeklieren. Sarcomen verspreiden zich daarentegen eerder naar andere gebieden, zoals de longen.
Lymfeknoop uitzaaiing treedt op wanneer kankercellen zich verspreiden van hun oorspronkelijke locatie naar een nabijgelegen lymfeklier. Dit proces is een veelvoorkomende manier waarop sommige kankers zich verspreiden, met name borst-, long- en darmkanker. Wanneer kankercellen in een lymfeklier worden gevonden, geeft dit aan dat de kanker zich buiten de oorspronkelijke locatie is gaan verspreiden. De aanwezigheid van metastasen in lymfeklieren verandert het stadium van de kanker en stuurt behandelbeslissingen.
pathologen lymfeklieren onderzoeken om aandoeningen te diagnosticeren en de behandeling te begeleiden. Bijvoorbeeld, het onderzoeken van lymfeklieren bij kanker kan informatie verschaffen over of de kanker zich heeft verspreid en hoe ver gevorderd deze is. De patholoog bekijkt de lymfeklieren onder een microscoop om te controleren op de aanwezigheid van kankercellen, infecties of andere afwijkingen. De bevindingen kunnen artsen helpen het beste behandelplan te bepalen en de waarschijnlijke uitkomst voor de patiënt te voorspellen.